Վարժություններ

  1. Տրված թիվը ներկայացնել ամբողջ թվի և մեկից փոքր ոչ բացասական տասնորդական կոտորակի գումարի տեսքով:

ա)   57,3=57+0,3         բ)  -12,07=0,93-13

2.   Տրված  սովորական  կոտորակը  գրել տասնորդական

կոտորակի տեսքով:

ա)  3/4=0,75         բ ) 37/25=1,48

  1. Տրված  տասնորդական կոտորակը  գրել  սովորական

կոտորակի  տեսքով:

ա)  3,57=3 57/100     բ ) 0,007=7/1000

  1. Տրված  սովորական  կոտորակը  գրել  անվերջ պարբերական

տասնորդական կոտորակի     տեսքով:

ա ) 1/3=0,3(3)    բ )  1/7=0,(142857)

  1. Անվերջ  պարբերական  տասնորդական կոտորակը  գրել

սովորական կոտորակի  տեսքով:

ա)   0,3(4)=31/90    բ)  0, (3)=1/3

6.Գտնել արտահայտության արժեքը

ա)16          բ)10000

7.Ազատվել  հայտարարի  իռացիոնալությունից:

ա) 3/7+1=&7-1/2    ,    բ)  a2-b2/a +b =(a-b)(&a-b)              &=արմատ

8.Կատարել  գործողություն:

ա) (a-2/3):a1/8=a$-19/24       բ) (a-5/8)0,4 *a0,25=1               $=աստիճան

9.Գտնել արտահայտության  արժեքը:

ա)     ((7+)-1/2)1/8=-&7/16  ,  բ)   ((3+)1/2)-1/2=-&3/4                     &=արմատ

10. Սեղանին դրված մատիտները, որոնց թիվը փոքր է 60-ից, դասավորեցին տուփերի մեջ: Յուրաքանչյուր տուփում 10 մատիտ դնելու դեպքում ավելացավ 4 մատիտ, իսկ 12 մատիտ դնելու դեպքում 6 մատիտ: Քանի՞ մատիտ կար սեղանին:
10*5=50+4=54
12*4=48+6=54
Պատ`. 54 հատ մատիտ

Մաթեմատիկան կանաչ անկյունում

Հունվարյան ուսումնական նախագծային օրերի ընթացքում մենք իրականացրեցինք ՙՙ ՙ Մաթեմատիկան կանաչ անկյունում ՙ ՙ նախագիծը : Այդ ընթացքում այցելեցինք քոլեջի կանաչ անկյուն և հաշվեցինք այդ անկյունում գտնվող կանաչ բույսերի քանակը , ծանոթացանք տարբեր բույսերի հետ, նրանց օգտակարությանը , բազմացմանը: Նաև հաշվեցինք, թե որքան ջուր է անհրաժեշտ այդ բույսերը ջրելու և խնամելու համար:Սկզբում մեզ թվում էր, թե կանաչ անկյունը կապ չունի մաթեմատիկայի հետ, սակայն հետո կիրառելով մեր տարրական մաթեմատիկական գիտելիքները համոզվեցինք , որ մաթեմատիկան ամենուր է: Կանաչ անկյունում կար 19 արկղ: 1 արկղ — 5 կալանխոյ, 1 կակտուսի տեսակ 2 արկղ — 20 կալանխոյ, 10 պիլեա 3 արկղ — 33 կալանխոյ 4 արկղ — 20 կռասուլա ( փողի ծառ ), 4 կալանխոյ, 3 խոյա, 1 կակտուսի տեսակ 5 արկղ — 7 գլոքսինեա, 1 պիլեա, 5 կակտուսի տեսակ 6 արկղ — 28 կալանխոյ, 11 հիպոեստես, 1 կալա 7 արկղ — 17 հիպոեստես 8 արկղ — 18 հիպոեստես, 1 տոսաենյա (զոքանչի ծառ) ն 9 արկղ — 5 կալանխոյ, 2 էոնյում, 15 հաստատերև 10 արկղ — 8 դիպտերիականտուս, 3 գլոքսինեա, 2 պիլեա 11 արկղ — 11 քլորոֆիտյու 12 արկղ — 3 քլորոֆիտյու, 3 արծաթատերև,3 տոադեկցիան,1 խորդենի 13 արկղ — 6 բամբասանք, 3 մալաշար, 15 կալանխոյ 14 արկղ — 2 լիլիա, 1 մալաչայ, 1 դիպտերիականտուս 15 արկղ — 1 դիպտերիականտուս, 3 քլորոֆիտյու, 2 կալանխոյ, 2 պիլեա, 3 հիպոեստես 16 արկղ — 1 ալոե, 1 մուշմուլա, 5 կալանխոյ, 1 բամբասանք 17 արկղ — 3 կալանխոյ, 1 բամբասանք, 1 քլորոֆիտյու, 2 պիլեա, 1 բալեշ, 2 կալանխոյ, 1 սանսիվերիա 18 արկղ — 3 սանսիվերիա , 4 ալոե, 7 կալանխոյ, 1 հոտավետ պիլեա, 1 կոլեա, 1 դեկորատիվ կակտուս: Փոքրիկ պատումներ տարբեր բույսերի մասին
Խորդենին (աղավնակտուց, կռնկենի) խորդենազգիների ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույս է: Հայտնի է 300 (այլ տվյալներով՝ 400) տեսակ: Խորդենու հայրենիքը Հարավային Աֆրիկան է, որտեղից Եվրոպա է բերվել XVII դարի վերջին՝ որպես գեղազարդիչ բույս: Խորդենին լայնորեն մշակվում է Ալժիրում, Ամերիկայում, Իսպանիայում, Ճապոնիայում:

ՀՀ-ում հայտնի է խորդենու 19–22 տեսակ՝ արնակարմիր, լեռնային, անտառային, ճահճային, քնքուշ և այլն: Հանդիպում է գրեթե բոլոր մարզերում՝ ստորին լեռնայինից մինչև ալպյան գոտու մարգագետիններում, բացատներում, թփուտներում, չոր լանջերին, խոնավ վայրերում և այլուր: Մշակության մեջ տարածված է վարդագույն խորդենին. ՀՀ-ում մշակվել է 1938 թ-ից՝ Արմավիրի մարզում (Արմավիրում գործում է խորդենու տնտեսություն-գործարան): Միամյա կիսաթուփ է՝ հզոր արմատային համակարգով: Ցողունը ճյուղավորվող է, բարձրությունը՝ 80–100 սմ, ստորին մասը՝ փայտացած, վերինը՝ դալար, ճյուղավորված: Տերևները հերթադիր են, կտրտված, բլթակավոր, թավոտ, մուգ կանաչ: Ծաղիկները երկսեռ են, բաց վարդագույն: Պտուղները   հազվադեպ են տրոհվում:Խորդենին ջերմասեր, լուսասեր ու խոնավասեր բույս է, պահանջկոտ է հողի նկատմամբ: Բազմացվում է արմատակալներով (կտրոններով), որոնք աճեցվում են ջերմատներում:Եթերայուղ ստանալու նպատակով օգտագործում են բույսն ամբողջությամբ (չնայած յուղը հիմնականում կուտակված է տերևներում): Վարդագույն խորդենու եթերայուղը դյուրաշարժ, թափանցիկ, անգույն կամ թեթևակի կանաչավուն, վարդագույն հեղուկ է, պարունակում է 64–75 % սպիրտներ: Օգտագործվում է օծանելիքի, օճառի, հրուշակեղենի արտադրության մեջ: Օժտված է նաև բուժիչ հատկություններով. նրա բույրը բուժում է գլխացավը, անքնությունը, իսկ արմատներից պատրաստված թուրմն ունի հակաբորբոքային ազդեցություն: Կանաչ զանգվածը պարունակում է աղաղանյութեր: Մեղրատու է:

Առաջադրանքներ

1. Հաշվեք.

ա. 325 + 723 =1048

բ. 354 – 221=133

գ. 75 * 324=24300

դ. 2842 : 49=58

ե. 31440 + 1050 : ( 150 – 2400 : ( 67 + 53 )* 4) =31455

2. Կրճատեք կոտորակները.

ա. 64/128 =2/4

բ. 182/208 =7/8

3. Խառը թիվը դարձրեք սովորական կոտորակ.

ա. 9 2/3 =29/3  բ. 5 3/8 =43/8

4.Գտեք կոտորակի ամբողջ մասը.

ա.98/13 =7 7/13  բ.89/16 = 5 9/16

5.Համեմատեք կոտորակները.( <, >, = )

ա. 3/4 > 4/7

բ. 1/12 < 5/6

գ. 5/16 < 10/12

6.Կատարեք գործողություն.

ա. 7/8 + 3/4 =13/8

բ 5/3 – 4/9 =11/9

գ. 3/5 + 2/27 =91/135

դ. 5*2/11 =10/11

ե. 3/7*4 =12/7

զ. 45/46 : 15/23 =3/2

է.3/11 : 9 =1/33

ը. 8 : 5/7 =8/35

թ. 3 1/8 : ( ( 4 5/12 – 3 13 /24 ) * 4/7 +( 3 1/18 – 2 7/12 ) * 1 10/17) =357/596

7. Խնդիր.

Խանութը ստացավ 200կգ խնձոր: Մինչև կեսօր 12կգ-ով ավելի խնձոր վաճառեց, քան մնաց խանութում: Որքան խնձոր էր վաճառել մինչև կեսօր:

 

1․ 200-12=188

2.188:2=94

3.94+12=106

Պատասխան 106

 

 

1.Կատարիր գործողությունները.

368 + 573=941

4689 + 654=5343

4000 – 562=3438

80985 – 674=80311

541 x 7=3787

602 x 3=1806

628 : 4=157

2814 : 7=402

2.Հաշվիր արտահայտության արժեքը.

452 x 20 + 1923 : 3 =9040+641=9681

72714-441 x 102 + 2556 : 3 =72714-44982+852=28584

3. Գրիր արտահայտության տեսքով և հաշվիր արժեքը`

ա / 9681 թվին ավելացրու 803 և գումարից հանիր 7265:

պատ․3219

բ/ 70200 և 10 թվերի քանորդը փոքրացրու 150-ով:

պատ․6870

4. Գտիր 36, 48, թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը:

պատ․ 144

5. Գտիր 16, 18, թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը:

պատ․ 12